ریتالین چیست؟ شناخت کامل از این ماده و کاربردهای آن در درمان و ترکیبها
تعریف ریتالین
ریتالین یکی از گزینه های درمانی متداول است که برای اختلال بیش فعالی با کمبود توجه (ADHD) استفاده می شود. اگرچه این محرک می تواند علائم اختلال بیش فعالی با کمبود توجه را بهبود می بخشد، اما همچنین می تواند برخی از عوارض جانبی را در شخص ایجاد کند. ریتالین می تواند مورد سو استفاده قرار گیرد و این مورد با ریسک بروز عوارض جانبی جدی در بدن همراه خواهد بود. هنگامی که برای اولین بار مصرف ریتالین را برای ADHD شروع می کنید، عوارض و اثرات آن معمولا موقتی است اما در صورت وخیم شدن علائم یا طولانی شدن بیش از چند روز، حتما به پزشک مراجعه کنید.
موارد استفاده ریتالین
همانطور که اشاره شد ریتالین برای درمان اختلال بیش فعالی با کمبود توجه، استفاده می شود. ریتالین با تغییر مقادیر برخی از مواد طبیعی خاص در مغز کار می کند. متیل فنیدیت متعلق به دسته ای از داروها است که به عنوان محرک شناخته می شوند. ریتالین می تواند به افزایش توانایی شما در توجه، تمرکز روی یک فعالیت و کنترل مشکلات رفتاری کمک کند. همچنین به شخص کمک کند تا وظایف خود را اولویت بندی کنید و مهارت های گوش دادن را ارتقا دهید. این دارو همچنین برای درمان یک اختلال خواب خاص (نارکولپسی) نیز استفاده می شود.
اثرات ریتالین بر بدن
ریتالین (متیل فنیدیت) یک محرک سیستم عصبی است که معمولا برای درمان اختلال بیش فعالی با کمبود توجه در بزرگسالان و کودکان استفاده می شود. ریتالین یک داروی تجویزی با نام تجاری است که دوپامین و نوراپی نفرین را در مغز هدف قرار می دهد تا علائم شایع ADHD را کاهش دهد. اگرچه ریتالین یک ماده محرک است، اما در صورت استفاده در درمان اختلال بیش فعالی با کمبود توجه، ممکن است به مهارت تمرکز کردن، تکان خوردن، توجه و گوش دادن کمک کند.
طبق منبع معتمد مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، از سال 2016 حدود 6.1 میلیون کودک آمریکایی 2 تا 17 ساله (یا 9.4 درصد کودکان) مبتلا به اختلال بیش فعالی با کمبود توجه تشخیص داده شده اند. ریتالین فقط یکی از روش های درمان این اختلال است و درمان اغلب با رفتار درمانی همراه است.
همانند سایر محرک ها، ریتالین نیز ماده ای تحت کنترل فدرال است، چراکه امکان سو مصرف در آن بسیار بالاست و در پی آن ریسک عوارض جانبی جدی را به همراه دارد. ریتالین فقط باید با نظارت پزشکی استفاده شود. شما باید هر چند ماه یک بار به پزشکتان مراجعه کنید تا مطمئن شوید دارو به همان روشی که باید اثرگذار است. این نکته در مورد ریتالین وجود دارد که حتی اگر ریتالین را به درستی مصرف کنید و از آن سو مصرف نکنید، می تواند ریسک عوارض جانبی را به همراه داشته باشد.
سیستم عصبی مرکزی
ریتالین بر فعالیت دوپامین و نوراپی نفرین در مغز شما تأثیر می گذارد. دوپامین یک انتقال دهنده عصبی است که بر لذت، حرکت و میزان توجه تأثیر می گذارد. نوراپی نفرین اما یک محرک است. ریتالین با جلوگیری از جذب مجدد آنها در سلول های عصبی مغز، عملکرد این انتقال دهنده های عصبی را افزایش می دهد. سطح این مواد شیمیایی به آرامی افزایش می یابد، بنابراین پزشک درمان را با کمترین دوز ممکن شروع می کند و در صورت لزوم با کمترین مقدار آن را افزایش خواهد داد.
ریتالین ممکن است تمرکز کردن، بی نظمی و کنترل کارهایتان را برای شما آسان کند. همچنین ممکن است گوش دادن و تمرکز بر روی شغل یا مدرسه برای شخص راحت تر باشد. اگر از قبل مستعد اضطراب یا تحریک هستید، یا اختلالی در سلامت روان خود دارید، ریتالین ممکن است این علائم را بدتر کند. به عنوان مثال اگر سابقه تشنج دارید، این دارو ممکن است باعث تشنج بیشتری شود.
برخی از افرادی که ریتالین مصرف می کنند، تاری دید یا سایر تغییرات بینایی را تجربه می کنند. سایر عوارض جانبی بالقوه عبارتند از:
- سردرد
- مشکل خواب
- تحریک پذیری
- بدخلقی
- عصبی بودن
- افزایش فشار خون
- تپش قلب در موارد نادر
این دارو می تواند به طور موقت رشد کودک را کاهش دهد، به خصوص در دو سال اول مصرف آن. به همین دلیل پزشک کودک شما قد او را تحت نظر خواهد داشت. پزشک کودک ممکن است توصیه کند از دارو استفاده کنید و این کار اغلب در ماه های تابستان انجام می شود. این کار می تواند رشد را تشویق کند و همچنین به او اجازه می دهد تا ببیند کودک شما بدون مصرف آن چگونه عمل می کند.
ریتالین، مانند سایر محرک های سیستم عصبی مرکزی، ممکن است عادت ساز باشد. اگر دوز زیادی مصرف کنید، افزایش سریع دوپامین می تواند احساس سرخوشی موقت در شخص ایجاد کند. مصرف ریتالین در دوزهای بالا یا به مدت طولانی می تواند ایجاد عادت کند. در صورت قطع ناگهانی مصرف آن، ممکن است دچار علائم ترک مصرف شوید.
علائم ترک شامل مشکلات خواب، خستگی و افسردگی است. بهتر است به آرامی و تحت مراقبت از پزشک قدم بزنید. متخصصین و مشاورین در مرکز ترک اعتیاد خانه سپید برای خدمت رسانی به شما و همراهی شما در این مسیر آماده هستند. در صورت سو مصرف، محرک هایی مانند ریتالین می توانند احساس پارانویا و خصومت در شخص ایجاد کنند. دوزهای بسیار بالا می تواند منجر به موارد زیر شود:
- لرزش یا انقباض شدید
- تغییرات خلق و خوی
- گیجی
- هذیان یا توهم
- تشنج
اهمیت پیروی از دوز تجویز شده ریتالین
در صورت مصرف با توجه به دوز تجویز شده، ریتالین به طور کلی اعتیاد آور محسوب نمی شود. از آنجا که دوز مشخصی از ریتالین وجود ندارد و مقدار مصرف آن معمولا از کم شروع می شود و تا زمان کنترل علائم ADHD افزایش می یابد ، بروز علائم اعتیاد به ریتالین مشخص نیست. با این حال یک نظرسنجی از دانش آموزان نشان داد که بیش از 3٪ مصرف ریتالین را بدون نسخه در سال گذشته دریافت کرده اند. 3 مورد از برخی از نگرانی ها عبارتند از:
- ریتالین می تواند یک داروی آغاز کننده برای برخی افراد باشد که به مصرف داروهای دیگر ادامه می دهند.
- مصرف ریتالین همچنین می تواند تجربیات اولیه معاملات مواد مخدر را برای برخی از دانشجویان ایجاد کند.
- اگر دارو در دوزهای بالاتر یا از طریق مسیری که باعث تشدید اثرات می شود مانند استنشاق کردن دارو از طریق بینی یا تزریق آن مصرف شود، خطر اعتیاد افزایش می یابد.