اعتیاد در زنان
فهرست
سوء مصرف مواد یکی از مهمترین مشکلات عصر حاضر است که گسترده ای جهانی دارد . مصیبتی که میلیون ها زندگی را ویران و سرمایه های کلان ملی را صرف مبارزه و یا جبران صدمات ناشی از آن می کند . هر دارویی که بعد از مصرف چنان تغییراتی را در انسان به وجود آورد که از نظر اجتماعی قابل قبول و پذیرش نباشد و اجتماع نسبت به آن حساسیت یا واکنش نشان دهد آن دارو مخدر است و کسی که چنین موادی را مصرف می کند معتاد شناخته می شود .
تصور اکثر افراد جامعه این است که سوء مصرف مواد ، پدیده ای مردانه است ، در حالی که زنان هم همپای مردان در معتاد شدن پیش می روند .شاید دلیل افزایش در صد زنان معتاد ، یکسان شدن نقش زنان و مردان در پدیده های اجتماعی ، رشد شهر نشینی ، رشد جنبش های اجتماعی زنان ، اشتغال به کار زنان در بیرون از خانه و در نتیجه اختلاط بیشتر زنان و مردان باشد که باعث شده است زنان نیز همانند مردان تحت تاثیر پدیده های اجتماعی که اعتیاد از جمله آن است قرار بگیرند .
علل اعتیاد در زنان :
از عوامل موثر گرایش زنان به مواد مخدر و عدم تمایل به ترک اعتیاد می توان به موارد زیر اشاره کرد :
رشد نیافتن مهارتهای لازم برای توفیق در زندگی ورود ناگهانی از کودکی به بزرگسالی است . فقدان شایستگی فرد برای کسب پایگاه شغلی نیز یکی از دلایل روی آوردن زنان به مواد مخدر و اعتیاد است . احساس بازنده بودن در رقابتهای شغلی و به دنبال آن ، احساس ناتوانی در نیل به موفقیت ، احساس نا امنی ، نا عادلانه دانستن نظام اجتماعی ، احساس خشم و بی اعتمادی درخانه ، محل کار و مدرسه نیز در گرایش زنان به اعتیاد و مواد مخدر موثر است .
مهمترین عوامل موثر بر اعتیاد زنان :
1 . نقش خانواده : یکی از مهمترین عوامل موثر در سوء مصرف مواد و همچنین پرهیز از مواد مخدر ، خانواده و نحوه عملکرد است . خانواده نخستین نهاد جامعه پذیری کودک و یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده شکل گیری شخصیت است خانواده ارزشها را انتقال می دهد ، اخلاق را بهبود می بخشد و رفتار را اصلاح می کند . پژوهشها نشان داده اند مشکلات در عملکرد خانواده ، با اعتیاد در نوجوانان به ویژه دختران مرتبط است . و همچنین بین نا به سامانی خانواده و اعتیاد زنان رابطه معنادار وجود دارد یعنی هرچه نا به سامانی خانواده بیشتر باشد احتمال معتاد شدن نیز بیشتر خواده بود . از هم گسستگی خانواده زن و شوهری نیز از عوامل کشش زنان به سمت اعتیاد است . بسیاری از زنان پس از مشکلاتی که با همسر دارند ، ترک خانواده توسط همسر یا پس از طلاق ، به سمت مواد مخدر سوق پیدا می کند .
2 . وجود فرد معتاد در خانواده :
یکی از عوامل اصلی گرایش زنان به اعتیاد وجود یک فرد معتاد در خانواده است . طبق آمار ها بیش از 50 درصد زنان معتاد متاهل اند و در اکثر موارد پس از ازدواج به اعتیاد دچار شده اند . مرد معتاد همسر خود را از طریق مختلف نظیر اجبار یا فریب ، معتاد کرده است تا مطمئن شود همسر او اقداماتی نظیر شکایت یا طلاق را در پیش نخواهد گرفت و همچنین می تواند از او در مقاصدی نظیر خرید و فروش مواد مخدر یا جا به جایی مواد استفاده کند .
3 . معاشرات با دوستان ناباب و تردد در مکانهای پرخطر :
یکی دیگر از عوامل موثر بر اعتیاد زنان معاشرت با دوستان معتاد است به دلیل آنکه یکی از راههای تامین درآمد افراد معتاد خرید و فروش مواد است این افراد همواره به دنبال افرادی دیگر هستند که بتوانند آنها را در دام اعتیاد کشانده و از این طریق بر فروش مواد خود رونق دهند . زنان از آنجا که با احساسات عمیق تر وارد روابط دوستی می شوند و با توجه به آگاهی کمتر نسبت به انواع مواد مخدر ، راحترفریب می خورند و بیشتر مورد توجه زنان و مردان معتادبرای سوء استفاده قرار دارند.
نوع منطقه محل سکونت نیز از آنجا که می تواند ارتباط با اینگومه دوستان ناباب را افزایش دهد و همچنین از جهت دردسترس بودن مواد مخدر ، از عوامل موثر در اعتیاد زنان است ، لذا سکونت در مناطقی که افراد معتاد در آن تردد می کنند و خرید و فروش مواد در آن زیاد است می تواند موجب اعتیاد افراد خانواده شود . و همچنین در برخ اماکن زنانه ( آرایشگاه ها و باشگاهای ورزشی و … ) تله هایی برای به دام انداختن زنان و دختران سالم به دام اعتیاد گسترده شده است . در این مکانها از طریق تبلیغات گسترده ای با عناوین دروغین کاهش دهند سریع وزن ، تقویت قوای جنسی تقویت عملکرد شغلی ، شادابی بخش و نشاط دهنده پوست ، مواد مخدر را به افراد نا آگاه فروخته و آنان را معتاد می کنند .
4. فقر و رفاه بیش از حد :
عدم دسترسی به امکانات مالی و معیشتی ، احساس محرومیت ، ناکامی و افسردگی می تواند زمینه اعتیاد برخی زنان را ایجاد می کنند . همچنین زنانی که به واسطه برخورداری از مال و ثروت امکانات رفاهی فراوان ، فرصت بیشتری برای شرکت در کلوپ ها پارتی ها ، کافی شاپها و یا انجام مسافرتهای تفریحی به داخل و خارج از کشور را دارند و به احتمال زیاد در معرض اعتیاد به مواد مخدر هستند .
پیامدهای اعتیادزنان :
1 . ارتکاب انحرافات اجتماعی و زندان : بسیاری از زنان برای تامین اعتیاد خود ، به انحرافات نظیر سرقت ، تکدی گری و خود فروشی دست می زنند . شایعترین نوع بزه کاری زنان جرایمی نظیر سرقت حمل و توزیع مواد مخدر و روسپیگری است که در میان آمار خود فروشی بیشتر است . و برای پیشگیری از ارتکاب به جرم بای مدت یک تا سه ماه در کراکز دولتی و مجاز درمان و کاهش آسیب نگهداری می شوند .
2 – نامناسب شدن روابط خانوادگی و از هم پاشیدگی خانواده :
دخترانی که به اعتیاد روی می آورند ، فرصت تشکیل خانواده را از دست می دهند . آنها د ر اغلب موارد از خانواده پدری خود طرد شده و به جای تشکیل خانواده و تربیت فرزندان سالم به عوامل گسترش فحشا در جامعه تبدیل می شوند و همچنین تحقیقات نشان می دهد تاثیر اعتیاد مادر در فروپاشی خانواده و قربانی شدن کودکان حتی از اعتیاد پدر بیشتر است .
3. مشکلات جسمی و روحی اعتیاد در زنان :
مصرف مواد مخدر احتمال ابتلا به انواع بیماریها نظیر هپاتیت ، ایدز ، سکته های قلبی و مغزی و …. را افزایش می دهد و در نهایت یکی از عوامل مرگ محسوب می شود . طبق تحقیقات رفتارهای پر خطر نظیر استفاده از سرنگ های آلوده در زنان بیشتر است . مصرف مواد مخدر در زنان افزون بر عوارضی که در مردان نیز ایجاد می کند به دلیل احتمال حاملگی خطرات فراوانی برای جنین آنان به همراه دارد و احتمال نا باروری را نیز افزایش می دهد ، همچنین مصرف مواد مخدر می تواند موجب بیماریهای روانی فراوانی شود .
چگونه می توان مانع روند روبه رشد اعتیاد در زنان شد ؟
1 . هر چه میزان آگاهی زنان و دختران بر مضرات مواد مخدر بیشتر باشد اعتیاد در زنان به همان اندازه میزان گرایش آنها به مواد نیز کمتر است . آگاهی بخشی می تواند از طزیق رسانه های عمومی ، دبیرستانها و دانشگاههای و والدین صورت گیرد .
2 . همانطور که اشاره شد روابط نامناسب خانوادگی هم به عنوان علت و هم به عنوان معلول پدیده مصرف مواد مخدر در زنان گزارش شده است . لذا گفته می شود تامین محیطی آرام و پر محبت در خانواده باید صورت گیرد . از طرف دیگر اگر افرادی ازخانواده مصرف کننده مواد هستند باید یا در حد امکان زنان و دختران خانواده را از آنها دو ر کرد یا آموزشهای و ایمن سازی لازم در زنان و دختران این خانواده صورت گیرد . حمایت از زنان و دختران دارای خانواده معتاد از اهمیت ویژه ای برخوردار است و این حمایت و آگاهی بخشی می تواند به وسیله یک مرکز مجرب و تخصص ترک اعتیاد انجام شود .
3 . به دلیل کمبود مراکز درمان بستری و ترک اعتیاد عامل گسترش اعتیاد در زنان شده و نتیجه آن گسترش فحشا و ارتکاب جرم و معتاد ساختن دیگران خواهد شد . وتاثیر اعتیاد زنان برای خانواده و جامعه ، مخرب تراز اعتیاد مردان خواهد بود لذا راههای پیشگیری و درمان به سرعت باید اجرا شود . و مرکز مجرب و تخصص درمان اعتیاد برای زنان ایجاد شود که علاوه بر درمان و ترک شرکت در جلسات رواندرمانی کمک شایان به بهبودی اعتیاد در زنان شود .
مرکز درمانی مهمترین مکان دسترسی به معتادان هستند و بیشترین میزان اطلاعات مربوط به معتادان از این مرکز تامین می شود .
