هر چیزی که باید درباره اختلال خواب بدانید

اختلال خواب می تواند بر سلامت، ایمنی و کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارد و حتی بر توانایی شما در رانندگی ایمن و ابتلا به سایر مشکلات سلامتی اثرگذار باشد.

بی‌خوابی و علائم آن

علائم اختلالات خواب شامل خواب آلودگی زیاد در طول روز و مشکل داشتن در خواب شبانه است. برخی از افراد ممکن است در مواقع نامناسب مانند رانندگی به خواب روند. 

علائم دیگر شامل تنفس به صورت غیرمعمول یا تمایل ناخوشایند به تکان خوردن هنگام تلاش برای خوابیدن است. حرکات یا تجربیات غیرمعمول یا آزار دهنده در هنگام خواب نیز ممکن است. داشتن چرخه خواب و بیداری نامنظم یکی دیگر از علائم اختلالات خواب است.

انواع بی خوابی

حدود 50٪ بزرگسالان گاه به گاه دچار بی خوابی می شوند و از هر 10 نفر یک نفر دچار بی خوابی مزمن می شود. بی خوابی می تواند به تنهایی رخ دهد یا می تواند با شرایط پزشکی یا روانی همراه باشد. بی خوابی می تواند کوتاه مدت یا بلند مدت باشد.

بی خوابی حاد یا تنظیم کننده می تواند از یک شب تا چند هفته طول بکشد. به بی خوابی که فرد حداقل سه شب در هفته و به مدت یک ماه یا بیشتر دچار بی خوابی شود، بی خوابی مزمن می گویند.

بی خوابی کوتاه مدت یا حاد ناشی از استرس های زندگی مانند از دست دادن یا تغییر شغل و یا مرگ یکی از عزیزان است. همچنین ممکن است بر اثر بیماری یا عوامل محیطی مانند نور ، صدا یا دمای زیاد یا کم به وجود بیاید.

بی خوابی طولانی مدت یا مزمن (که حداقل سه شب در هفته و به مدت حداقل سه ماه یا بیشتر اتفاق می افتد) می تواند ناشی از عواملی مانند افسردگی، استرس مزمن و درد یا ناراحتی در شب باشد.

مطلب ویژه: روش های نوین ترک اعتیاد کدامند؟

آپنه خواب چیست؟

آپنه خواب نوعی اختلال خواب بالقوه جدی است که زمانی اتفاق می افتد که تنفس فرد در هنگام خواب قطع شود. افراد مبتلا به آپنه خواب درمان نشده در طول خواب تنفس خود را به طور مکرر متوقف می کنند.

آپنه خواب دو نوع دارد: انسدادی و مرکزی.

آپنه انسدادی خواب (OSA) بسیار شایع است ‌و علت آن انسداد مجاری تنفسی است . علائم آپنه انسدادی ممکن است شامل خروپف ، خواب آلودگی روزانه ، خستگی ، بی قراری در هنگام خواب ، نفس نفس زدن در هنگام خواب و مشکل در تمرکز باشد.

در آپنه خواب مرکزی (CSA) ، راه هوایی مسدود نشده است ، اما مغز نمی تواند به بدن فرمان دهد که نفس بکشد. به این نوع آپنه مرکزی گفته می شود زیرا مربوط به عملکرد سیستم عصبی مرکزی است. افراد مبتلا به آپنه مرکزی ممکن است در طول خواب نفس نفس بزنند اما بیشتر بیداری های مکرر در طول شب را گزارش می کنند.

سندرم پای بی قرار 

سندرم پای بی قرار (RLS) نوعی اختلال خواب است که باعث ایجاد تمایل شدید و اغلب مقاومت ناپذیر برای حرکت دادن پاها می شود. این احساس هنگام استراحت مانند دراز کشیدن در رختخواب ، نشستن طولانی مدت مانند مواقع رانندگی یا تئاتر ایجاد می شود. 

سندرم پای بی قرار معمولاً در عصر رخ می دهد و خوابیدن را دشوار می کند. می تواند با مشکلات خواب آلودگی در روز ، تحریک پذیری و تمرکز همراه باشد. غالباً ، افراد مبتلا به سندروم پای با این کار می خواهند احساس ناراحتی یا استرس  خود را کنترل کنند.

ناركولپسي

نارکولپسی نوعی اختلال عصبی در تنظیم خواب است که بر کنترل خواب و بیداری تأثیر می گذارد. افراد مبتلا به نارکولپسی، خواب آلودگی های بیش از حد در طول روز را تجربه می کنند. این حملات ناگهانی خواب ممکن است در طی هر نوع فعالیت و در هر زمانی از روز رخ دهد. برخی از بیماران مبتلا به نارکولپسی ضعف عضلانی ناگهانی را با خنده یا احساسات دیگر تجربه می کنند.

نارکولپسی معمولا از سنین 15 تا 25 سالگی آغاز می شود ، اما در هر سنی قابل مشاهده است. در بسیاری از موارد ، ناركولپسی تشخیص داده نمی شود و بنابراین درمان نمی شود.

اختلالات خواب چگونه درمان می شوند؟

روش های زیادی برای کمک به تشخیص اختلالات خواب وجود دارد. پزشکان معمولاً بسیاری از اختلالات خواب را به محض تشخیص صحیح می توانند به طور موثری درمان کنند. بعضی از آنها ، روش های زیر را توصیه می کنند:

مشاوره: برخی از متخصصان خواب، رفتار درمانی شناختی را توصیه می کنند. چنین مشاوره ای به شما کمک می کند تا “افکار ناشی از استرس را تشخیص داده، به چالش بکشید و آن ها را تغییر دهید”.

دارو و مکمل ها: بهداشت خواب مانند رعایت برنامه منظم خواب را رعایت کنید.

ورزش منظم: ورزش به همراه کاهش سر و صدا و نور محیطی روی کیفیت خواب تاثیر دارند. همچنین تنظیم دمای محیط روی خواب راحت اثرگذارند.

چه داروهایی می توانند به اختلالات خواب کمک کنند؟

ارائه دهنده خدمات بهداشتی شما ممکن است برخی از داروها و مکمل های زیر را توصیه کند:

ممکن است در برخی موارد بی خوابی ، قرص هایی مثل  ملاتونین ، زولپیدم ، زالپلون ، ازوپیکلون ، راملتئون ، سووروکسانت، لامبراکسانت یا دوکسپین مفید باشند. سندرم پاهای بی قرار را می توان با گاباپنتین ، گاباپنتین اناکاربیل یا پرگابالین درمان کرد.ناركولپسي ممكن است با تعداد زيادي محرك يا داروهاي محرك بيداري ، مانند مودافينيل ، آرمودافينيل ، پيتوليزانت و سلريامفتول درمان شود.

اثرات الکل بر روی پوست چیست؟ + نحوه ترک الکل

چند نکته برای داشتن یک خواب خوب شبانه

با اطمینان از اینکه اتاق خوابتان راحت ، خنک ، ساکت و تاریک است ، یک محیط خواب بهینه ایجاد کنید. مثبت فکر کنید. از خوابیدن با یک ذهنیت منفی مانند “اگر امشب خواب کافی نداشته باشم ، فردا چگونه روز را پشت سر می گذارم؟” بپرهیزید. در اتاق خواب خود تلویزیون تماشا نکنید ، غذا نخورید ، کار نکنید و از کامپیوتر استفاده نکنید.

مطلب ویژه: کلینیک ترک اعتیاد خانه سپید کرج چه خدماتی ارائه می‌دهد؟

سوالات متداول